Pivoteren kun je leren
Zo wordt “naast” een feestje – ook zonder rood linkerdijbeen
Een frustratiebron voor menig voorjager (en hun bovenbeen): het volgen en netjes naast lopen. Heb jij ook zo’n rood linkerdijbeen van het: “nee-hee… naast!”?
Je bent niet de enige. Maar wat nou als ik je vertel dat jouw jachthond graag naast je wil lopen… als je het op de juiste manier aanleert?
Enter: pivoteren. Niet alleen iets voor ballerina’s of politiehonden. Ook jouw jachtmaatje kan leren draaien als een pro. En het mooie? Je hebt er niet veel voor nodig – behalve een krukje, een koekje en wat klikvaardigheid.
Wat is pivoteren eigenlijk?
Bij pivoteren draait je hond met z’n lijf om een vast punt, terwijl z’n voorpoten (vrijwel) op dezelfde plek blijven. Meestal gebeurt dat op een opstapje. Het resultaat: je hond draait z’n achterhand richting jouw been. Strak in de houding, zonder wiebel of geduw.
Je ziet dit onder andere bij:
🟢 Jachttraining – denk aan het netjes wisselen van richting in een linie of klaarstaan voor een dubbel apport.
🟡 Dogdance / rally-o / obedience – honden die als magneten aan het been van hun begeleider plakken.
🔵 Gehoorzaamheid – in FCI Obedience of IPO draait je hond z’n kont richting jou, zonder z’n billen op te tillen. Kunstig, maar vooral handig.
En ja, het is ook gewoon hartstikke goed voor de spieren én lichaamsbewustzijn van je hond. Je traint letterlijk een lekker strak kontje. Win-win.
De voorbereiding: wat heb je nodig?
Voor je begint, verzamel je deze items:
✅ Een opstapje (niet hoger dan de knieën van je hond – en ja, die zitten best laag)
✅ Een clicker
✅ Een voertasje met lekkere beloningen
✅ Een uitgeruste, ontspannen, hongerige hond
✅ En een portie zelfbeheersing – je wilt niet overtrainen
Lokken of shapen?
Je kunt je hond lokken met een koekje om in positie te komen. Makkelijk, maar minder leerzaam. Hij volgt de snack, niet zijn eigen lijf. Terwijl pivoteren júíst draait om lichaamsbewustzijn.
Beter: shapen.
Laat je hond zélf ontdekken wat werkt. Click voor:
- Kijken naar het krukje
- Snuffelen eraan
- Eén of twee voorpoten erop
- Zelfverzekerd op het opstapje staan
Zodra die voorpoten er goed op staan, kun je clicken voor elk stapje met de achterpoten naar links. Het mag in het begin millimeterwerk zijn. Kleine stapjes = grote vooruitgang.
De motoriek van de trainer
Eerlijk is eerlijk: als trainer ben je in deze oefening net zo hard aan het leren.
Je moet timing, coördinatie én blik op je hond tegelijk in de gaten houden. Maar oefening baart kunst. Mijn field trial-labje Drifter dacht sneller dan ik clickte, maar uiteindelijk hadden we een prachtige “volg” ontwikkeld – eentje die hij zelf had bedacht.
Jij kunt dat ook. Echt waar.
En dan… volgen met flair
Zodra je hond snapt: “hé, achterpootjes = click = koek”, kun je de oefening gaan uitbreiden.
🎯 Doel: z’n schouder netjes langs jouw linkerknie, z’n lijf mooi recht, en dat zonder wiebelen.
Let op: train kort en krachtig.
Voor jonge honden of honden met weinig achterhandspieren is dit een pittige oefening. Gooi af en toe een gratis koekje om hem van het krukje af te halen. Even resetten = altijd goed.
En dan komt het moment dat je kunt zeggen…
“Heel” zonder krukje
Natuurlijk neem je tijdens de SJP of op jacht geen opstapje mee het veld in (tenzij je écht een statement wil maken 😜). Tijd om het krukje geleidelijk af te bouwen:
- Verklein de target: van opstapje → stoeptegel → baksteen → bierviltje
- Verplaats naar nieuwe omgeving: eerst thuis, dan buiten, dan met afleiding
- Blijf clicken voor elke goede positionering
Je hond leert zo: “ook zonder opstapje kan ik die toffe draai maken en naast lopen.”
En onthoud: je hond is een contextdenker. Nieuwe setting? Gun hem die oude houvast nog even.
De overgang naar écht volgen
Zodra je hond weet wat “naast” betekent (dankzij jouw perfect getimede clickwerk), kun je beginnen met bewegen:
🚶♀️ Zet 1 stap → click en koek als je hond netjes meeloopt
🏃♂️ Breid langzaam uit met meer stappen, tempowissels en wendingen
🎯 Let op je lichaamstaal – en wees consequent in je cues
Sommige voorjagers stappen met links uit. Anderen gebruiken een woord. Ik zeg zelf “heel” – mijn Engelse werklijnlab begrijpt dat prima. Kies wat bij je past, maar wees er trouw aan.
En dan volgt ook jouw jachthond…
Volgen hoeft geen frustratie te zijn. Het kan zelfs een van de leukste onderdelen van je training worden. Niet omdat jij het zegt, maar omdat je hond het wil. Omdat je hem hebt geleerd wat “naast” betekent op een manier die hem laat nadenken, bewegen én samenwerken.
Kortom: pivoteren kun je leren.
En dat rode dijbeen? Dat mag met pensioen.
Heb je hulp nodig bij het aanleren van een strakke volg-met-afleiding-links-en-rechts? Toevallig ken ik een welzijnsgerichte jachttrainer die best goed is in dat werk…
Dit artikel is geschreven door Saskia Kolthof- De Honderwijzer. Het is eerder verschenen in het tijdschrift van de Nederlandse Labrador Vereniging. Het is niet toegestaan om (gedeeltes van-) mijn artikelen over te nemen. Het delen van dit artikel middels een link vind ik heel fijn. Zo hoop ik het welzijn van jachthonden te kunnen verhogen. Jouw hulp is daarbij zeer welkom!
