Steadiness – een van die woorden die compleet nieuw zijn wanneer je naar je eerste jachttraining gaat- is hét fundament onder de opleiding van iedere jachthond. Steadiness gaat over rust, concentratie en zelfbeheersing. Je ziet een hond die blijft staan of zitten terwijl de vogels opvliegen, de hazen vrolijk naar jullie zwaaien en de jagers aanleggen om het schot te lossen. Een hond die de rust in zijn kop heeft, en zijn gedrag daarop aanpast, is hét verschil tussen een succesvol apport en een gemiste kans.
Niets irritanter dan een voorjager die haar hond niet onder controle heeft en de hond letterlijk de vuurlinie in laat rennen. (been there, done that; je krijgt geen shirt als het gebeurt)
Hoe heter de hond, hoe belangrijker jouw trainers-vaardigheden om je hond op een vriendelijke manier “steady as a rock” te krijgen. (En even voor de ex-juf Engels in mij: het is echt stead-I-ness. Geen stead-Y-ness..)
Zen
Steadiness begint in het hoofd. Het draait echt niet om stilzitten, maar om je hond te leren dat hij prikkels op een kalme manier kan verwerken. Zo geef je hem ruimte om zelf de balans te vinden tussen opwinding en ontspanning.
Rust is niet het gedrag dat je ziet in een ‘af en blijf’; Rust gaat over een staat van ‘zijn’.
Erop vertrouwen dat jij echt terugkomt na die ene minuut van het ‘houden van de aangewezen plaats’. Erop vertrouwen dat niet alle hazen geschoten worden.
Chill, relaxt, zen; geef het een naam; steadiness gaat over mindset. Die mindset is de basis voor het gedrag dat je ziet. Dát is waar steadiness in het veld of op de wedstrijd begint.
Iedere vorm van druk, boosheid, lijntjes achter oren… het maakt je hond zeker niet relaxter of zelfverzekerder. Het trainen van rust gaat over het werken aan de emotie.
Systematische desensitisatie
Desensiti-wat? Ik krijg het amper in 1 keer uitgesproken, maar het principe is simpeler dan dat je het zegt. Systematische desensitisatie betekent dat je je hond op een rustige, gecontroleerde manier laat wennen aan dingen die normaal gesproken opwinding (of stress) kunnen oproepen.
Het proces van die-kreet-met-al-die-essen-, is er één van kleine beloningsgerichte stapjes waarin je hond bijvoorbeeld eerst op grote afstand kennis laat maken met dingen waarvan een beetje jachthond ‘aan’ zou kunnen gaan. Je start dus ruim vóór je hond in de lijn hangt op zijn achterpoten. Je leert je hond dat hij observeren ook een optie is. Dat proces gaat niet in 1 training klaar zijn; daar hoort een trainingsopbouw bij. Je begint met een milde prikkel op een afstand waarvan jouw hond niet over de **** gaat. Je werkt op beloningsgerichte wijze aan de gewenning van de prikkel. Langzaam, zeker en succesvol.
Wanneer je hond op afstand kan ontspannen op die ene prikkel (dummy wordt gegooid bijvoorbeeld), ga je een klein beetje dichterbij staan. Zolang je hond relaxt is, kun je de afstand kleiner maken. Je hond leert dat deze prikkel oké is – geen reden om meteen ‘aan’ te gaan. En, heel belangrijk, dat hij later die spanning mag ontladen!
Rust tijdens training
Wanneer je meedoet aan jachttraining in een groep, sta je vaak samen te wachten op je beurt. Er is één hond aan het werk en de rest kijkt en leert.
Niet alle honden trekken dat heel goed … Blaffen, trappelende pootjes, piepen, rondjes draaien; je hond probeert de spanning te ontladen: “ik MOET dat stuk wild NU ophalen!“. Weg steadiness!
Herken je dit?: Mensen in de groep die zich storen aan jouw hond, de trainer roept dat ‘die hond zijn kop es moet houden!‘ en jij voelt je steeds ongemakkelijker worden over het gebrek aan ‘zelfdiscipline’ van jouw hond en herhaalt 30 keer “ssssttt!!!” naar je hond…
En natuurlijk weet je zelf ook wel dat je hond daar echt niet relaxter van gaat worden he?! Jij ook niet lijkt me.
Dus wat te doen?
- Neem afstand (als je al op training bent).
- Neem eerst een paar privélessen om te oefenen.
- Neem een kauwding, balletje, trekding mee.
- Doe niets waar je hond nog opgefokter van raakt.
- Laat, op afstand, je hond zich even ontladen met een trekspel, kauwen op een balletje, samen spelen.
- Vraag je trainer om concrete hulp in plaats van commentaar gillen.
- Ga met je hond kijken bij andere trainingsgroepen (op een passende afstand!)
- Beloon rust en ga naar huis als je hond relaxt is.
- Je hoeft niet alles te doen wat je trainer zegt. Sommige oefeningen zijn nog te heftig voor jouw hond. En dat is helemaal ok.
Leren lezen
Om te voorkomen dat jij jezelf, en je hond, in een positie van nog meer stress terugvindt, is het goed om je te verdiepen in de lichaamstaal van je hond. Vóór je hond gaat piepen of blaffen, heeft hij jou al een paar duidelijke signalen gegeven dat de spanning aan het stijgen is. Probeer in te spelen op subtiele signalen die op opwinding duiden, zoals verhoogde ademhaling, getrappel, staart of gespannen houding in het algemeen. Kijk naar je hond en bied ruimte om te kalmeren.
Beloof jezelf in ieder geval dat jij je zen behoudt. Energie gaat niet 1 op 1 over op je hond, maar jouw bewegingen, stem en ademhaling veranderen en dat pikt jouw beste vriend wél op.
Wist je dat je je hond kunt leren om zichzelf te kalmeren door zijn ademhaling te clicken? -maar dat is een onderwerp voor andere blog-
De komende week ga ik op de socials een steadiness challenge met je doen. Leuk als je meedoet!
In de tussentijd; als jouw hond het lastig vindt om rust te vinden tijdens trainingen, kijk dan eens op mijn website voor meer tips en het inplannen van een privétraject. Ik help je graag.
